“ผักพื้นบ้าน หมายถึง พันธุ์พืชที่มนุษย์ในถิ่นต่าง ๆ บริโภคในรูปของผัก นั่นคือ เป็นส่วนผสมหลักในตำรับอาหาร พืชดังกล่าวยังไม่เคยผ่านกระบวนการผสมและปรับปรุงพันธุ์พืช อาจเป็นพืชที่เติบโต พบเห็นได้ทั่วไปในถิ่นนั้นหรือเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในต่างถิ่น แต่นำเข้ามาปลูกในถิ่นนั้น ๆ มานานจนปรับตัวเข้ากับท้องถิ่นนั้น และมนุษย์นำมาใช้ประโยชน์ในรูปของผัก โดยให้รวมถึงผักที่ผ่านการพัฒนาพันธุ์แล้วเพื่อวัตถุประสงค์หนึ่ง เช่น เพื่อกินผล แต่เรากลับเก็บยอดหรือดอกมากินเป็นผักแทน ตัวอย่างเช่น ฟักทองที่ปลูกเพื่อกินผล แต่บางท้องถิ่นชาวบ้านกลับเก็บยอดและดอกมากินเป็นผัก ดังนั้นยอดและดอกของฟักทองจึงเป็นผักพื้นบ้านตามคำนิยามข้างต้น”
ผักพื้นบ้านดีอย่างไร
- ปลูกเลี้ยงง่าย มักไม่มีโรคแมลงศัตรูเข้าทำลาย จึงไม่ต้องดูแลมากนัก และไม่ต้องใช้สารเคมีใด ๆ กับพืช
- ผักพื้นบ้านหลายชนิดมีกลิ่นช่วยไล่แมลง เมื่อปลูกร่วมกับพืชผักอื่นจะช่วยลดปัญหาเรื่องแมลงศัตรูได้.
- ผักพื้นบ้านมีให้กินตลอดปี สับเปลี่ยนไปเรื่อย ๆ
- บางชนิดสามารถเก็บได้ตามหัวไร่ปลายนา ริมรั้วบ้าน จึงช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายในครอบครัวได้
- ผักพื้นบ้านให้คุณค่าทางอาหารสูง และยังเป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่บรรเทาอาการต่าง ๆ ทั้งยังมีสารต้านอนุมูลอิสระช่วยยับยั้งการเกิดโรคมะเร็งได้
จากข้อดีเหล่านี้ทำให้กระแสการบริโภคผักพื้นบ้านเป็นที่นิยมไม่เสื่อมคลาย เพราะปลูกแล้วกินได้ กินอร่อย ทั้งยังช่วยป้องกันและรักษาหรือบรรเทาอาการโรคต่าง ๆ กินได้ทุกวัน ปัจจุบันมักพบแผงผักพื้นบ้านอยู่ทั่วทุกตลาด ทั้งตลาดนัดเล็ก ๆ และตลาดใหญ่ ซึ่งเราสามารถเลือกซื้อ เลือกกินได้ไม่ซ้ำกันในแต่ฤดูกาล หากใครอยากกินผักแปลก ๆ ที่แตกต่างจากผักเศรษฐกิจที่พบเห็นทุกวัน ก็ลองเปลี่ยนมากินผักพื้นบ้านที่มีรสชาติหลากหลาย แค่นี้ก็ช่วยให้เราอิ่มอร่อยพร้อมได้สุขภาพดี ๆ อีกด้วย
อย่างไรก็ตาม ในคุณค่าก็ยังแฝงด้วยโทษเช่นกัน หากไม่รู้วิธีกินที่ถูกต้องก็อาจเป็นพิษได้ สิ่งเหล่านี้ผ่านการเรียนรู้จากคนโบราณมานาน นับเป็นภูมิปัญญาที่มีค่า มาดูตัวอย่างผักพื้นบ้านปลูกง่าย โตไว ที่นิยมปลูกและเก็บกินกันในภาคต่าง ๆ กัน
Design By Jintana